Tomas Ross: De zesde mei.

{P}Tomas Ross. De zesde mei. Amsterdam, De Bezige Bij, 2004 (2003).

Ik houd niet zo van 'spannende' boeken, maar ik lees nu eenmaal elk boek dat er over het verschijnsel Pim Fortuyn verschijnt. Omdat ik dat nog steeds niet begrijp. Wat is er ruim twee jaar geleden nu eigenlijk gebeurd?

Tomas Ross geeft antwoord op die vraag, maar op een andere manier dan ik bedoel. Het gaat hem vooral om het waarom van de moord. En hoe tragisch die ook was, die interesseert mij toch wat minder. Ik kan er niet veel meer in zien dan de actie van een gestoorde enkeling. Op de vraag die mij wel nog steeds bezighoudt -- wat was dat toch met de opkomst van Fortuyn en waarom had niemand die zien aankomen -- wordt door dit boek geen antwoord gegeven. Wel wordt er een heel plausibel en, moet ik toegeven, spannend verhaal gepast dat heel kunstig in het bekende verhaal over Fortuyn past. Zoals het hier beschreven wordt, zo had het (ook) kunnen zijn.

Het boek is wel een beetje snel geschreven, en er zitten een paar rare fouten in. Zo is er een jeugdherinnering van de hoofdpersone (een twintiger):

Ze is aan haar bureautje bezig met goniometrie, wat ze niet goed kan. Ze had ook liever gymnasium gedaan, maar daar was haar vader mordicus op tegen vanwege de Griekse mythologie en de veelgoderij, zodat het athenaeum is geworden.

Hier wordt gesuggereerd dat ze de goniometrie had kunnen ontlopen door naar het gymnasium te gaan. Maar dat is onzin. Op het moderne gymnasium en het moderne atheneum krijg je precies evenveel 'goniometrie'. En als je het niet wilt kun je het na een aantal jaar in dezelfde mate laten vallen op beide schooltypen. Ik denk dat Ross in de war was met hoe de verdeling tussen gymnasium en HBS vroeger (in zijn eigen schooltijd) was; dat hij gelooft dat het atheneum net zoiets is als de HBS en dat het gymnasium ook hetzelfde gebleven is. De passage vertelt me verder overigens weinig over het karakter van dit personage (of van haar vader) dat ik niet al wist en dat is wel een ander teken van de haast: de soms volkomen loze passages die er aan deze of gene gewijd worden.