Vikram Seth. An Equal Music. London: Phoenix, 1999.

Een violist uit Noord-Engeland in een strijkkwartet heeft tien jaar geleden zijn eerste liefde beleefd met een pianiste. Ineens duikt zij weer op in zijn leven. Ze blijkt doof geworden te zijn, maar dat kan ze heel goed verbergen: met het praten doordat ze kan liplezen en met het samenspelen doordat ze het muzikale equivalent daarvan beheerst — ze kan de bewegingen lezen die haar medemuzikanten maken, en zo kan ze zelfs met het strijkkwartet van de violist optreden in het Forellenkwintet van Schubert. Maar de liefde is gedoemd: hij heeft haar tien jaar geleden verlaten, en is haar nooit vergeten; maar zij werd door dat verlaten indertijd verscheurd, en is inmiddels getrouwd en heeft een kind.

Wat een prachtig boek is dit — wat een toon heeft Seth. Doordat het boek over muziek gaat, ben je geneigd te denken dat die toon muzikaal is, maar zo is het geloof ik toch niet: het is meer een licht melancholieke prozatoon. En ondertussen een verbluffend verhaal verteld, ook al zo licht melancholiek, met fraaie scènes.

Een goede schrijver is een beetje een goochelaar, die je dingen pas laat zien als hij dat wil. In An Equal Music is er sprake van een strijktrio van Beethoven dat de violist vroeger met zijn geliefde en een vriendin van haar speelde. Op een bepaald moment komt de violist erachter dat Beethoven dat trio aan het eind van zijn leven heeft omgeschreven tot een strijkkwintet. Hij beweegt hemel en aarde om die bewerking op de plaat te krijgen en vindt het uiteindelijk in een tweedehandsplatenzaak. Dolgelukkig rijdt hij met de bus door Londen naar huis. Ineens ziet hij in een bus die de omgekeerde richting oprijdt zijn geliefde die hij tien jaar niet gezien heeft. Hij gaat de bus uit en probeert haar met een taxi te volgen — tevergeefs, de taxi komt niet door het verkeer. Uiteindelijk rent hij ook de taxi uit, zo kan hij de bus nog net bereiken, maar ze zit er niet meer in. Pas op dat moment komt hij er achter dat hij ook de plaat in de taxi heeft laten liggen. Bij veel andere schrijvers zou je dat als lezer al meteen in de gaten hebben, dat hij die plaat niet meeneemt; Seth weet je zo af te leiden dat je er pas samen met de hoofdpersoon achter komt. Totale ontreddering, een prachtig gevoel van alles verloren te hebben.