Gerrit Berveling. Odoj kaj aliaj poemoj. Zwolle: Voko, 2009.

Gerrit Berveling. Odoj kaj aliaj poemoj Gerrit Berveling (1944) is een Nederlandse leraar klassieke talen en daarnaast een dominee bij de remonstrantste broederschap, zo'n beetje het meest vrijzinnige gezelschap ter wereld dat zich nog wel christelijk noemt. Ik ken hem als Esperantist, als dichter in die taal, als vertaler van allerlei werken uit vooral het Grieks en het Latijn, maar ook bijvoorbeeld van Twee vrouwen van Harry Mulisch. Vele jaren geleden heb ik hem voor het eerst ontmoet, ik was toen student in Tilburg, en we spraken over vertalingen van Horatius in het Esperanto. Vorige week kwam ik hem weer tegen en toen gaf hij mij dit in eigen beheer uitgegeven bundeltje met eigen poëzie.

Het bundeltje bestaat voor een groot deel door 'oden' die in een maatsoort zijn geschreven, een behoorlijk ingewikkeld ritmisch schema. Berveling heeft zich kennelijk de afgelopen twintig jaar - het oudste gedateerde gedicht stamt uit 1991 - toegelegd op het toepassen van die vorm. Hij doet dat op gedichten die inhoudelijk vooral over politieke onderwerpen gaan: de oorlogen in Irak, vrouwenrechten, de acceptatie van homoseksualiteit. De toon is er vooral een van verontwaardiging: de dichter zit achter zijn tv-scherm en wint zich op over wat er gebeurt. Het oudste gedicht, dat de bundel ook opent, begint zo:

Odo pri la Tria Mondmilito

Vi kion pensas pri la Milit', amik'?
Ghi shajne chesis, lau televid-asert',
   sed mi ne fidas ties bildojn,
      tro obeemajn al Vol'Usona

(Ode over de Derde Wereldoorlog) Wat vind jij over de Oorlog, vriend? Hij is kennelijk afgelopen, volgens de tv, maar ik vertrouw diens beelden niet, ze zijn te gehoorzaam aan de wil van de VS.)

Het beeld van iemand die zich achter zijn tv zit op te winden over het onrecht in de wereld doemt vaker op. Wat beweegt iemand om een wrokkig gedicht te publiceren in een lang vergeten metrum over een lang vergeten oorlog (de Eerste Golfoorlog) in een ook al bijna vergeten taal? Dat moet vooral een grenzeloze strijdlust zijn voor die taal zijn en de dichtkunst. In huiskamers wordt achter tv's veel nobele strijden gestreden; wat je ook van het resultaat mag vinden, Gerrit Berveling strijdt al decennia in zijn woonkamer de zijne.

Reacties

pistike65 zei…
woonkamergerilla of ver-van-mijn-bed-show-kijker?
remonstrantendemonstratie!
Dichter, denker, dominee!

Ik ben een fan van GB!

István Ertl

Populaire posts van deze blog

Paul Celan. Verzamelde gedichten. Amsterdam: Meulenhoff, 2003.

Walt Whitman. Leaves of Grass. Grasbladen. Amsterdam: Em. Querido, 2005 (1855).

Raoul de Jong. Jaguarman. Mijn vader, zijn vader en andere Surinaamse helden. Amsterdam: De Bezige Bij, 2020.