Michela Wrong. It's Our Turn To Eat. The Story of a Kenyan Whistleblower. London: Fourth Estate, 2010 (2009).

Dit boek heeft alles. Het is prachtig, adembenemend prachtig geschreven. Het is spannend. Het vertelt een verhaal dat te weinig vertelt wordt - het verhaal van de ziekte van de corruptie in Afrika. Het licht de lezer in over de politieke geschiedenis van Kenia van vooral de afgelopen tien jaar. En het steekt een hart onder de riem, omdat er helden zijn, die weliswaar geen heiligen zijn, en allerlei menselijke problemen hebben, maar die op het juiste moment opstaan en er wat tegen doen.

John Githongo was een journalist en een activist tegen corruptie toen hij door de nieuwbakken president Kabaki in 2002 werd aangesteld als een soort hoge ambtenaar die de corruptie moest observeren en hierover rechtstreeks verslag uitbrengen aan de president. Gaandeweg kwam hij erachter dat zijn functie niet meer was dan een schaamlapje: met de schandalen die hij oprakelde werd nooit iets gedaan. Hij was een Kikuyu, net als Kibaki, en leden van dezelfde volksstam werden niet geacht elkaar aan te pakken. De vorige president had een andere stammenachtergrond gehad, en die stam had ook goed voor zichzelf gezorgd. "Now it's our turn to eat", zegt men dan kennelijk in Kenia. Uiteindelijk nam Githongo ontslag en dook min of meer onder in Londen, in eerste instantie bij de schrijfster van dit boek, die een vriendin was, maar een voldoende vage vriendin om niet meteen alle sporen naar haar appartement te laten leiden.

Ik heb de afgelopen vijf jaar een Keniaanse studente begeleid. It's Our Turn To Eat heeft me beter laten beseffen wat zij precies moet hebben meegemaakt, terwijl ze hier nieuwswebsites zat te lezen. De desintegratie van haar land volgens stammenlijnen die tien jaar geleden nog langzaam maar zeker leken te vervagen, maar die bloedig duidelijk werden na de laatste verkiezingen in december 2007. Sommige van haar verhalen kon ik dit boek ineens beter plaatsen.

Maar ik zou It's Our Turn To Eat ook zeker aanraden aan mensen die niet toevallig een Keniaan kennen. Het heeft aan iedereen iets te vertellen, of in ieder geval aan iedereen wiens wereld wat groter is dan eigen huis en haard. Wrong schrijft niet alleen mooi en duidelijk, maar ze is ook prettig nuchter. De boodschap voor de westerse lezer, zegt ze, is niet dat er geen hulp meer naar Afrika moet, omdat het toch een corrupte bende is; en ook niet dat wij moeten denken dat we de zaak daar wel even anders kunnen organiseren. We moeten alleen onze gelden verstandig besteden en vooral steun geven aan weinig sexy onderdelen van het apparaat zoals politie en justitie, zodat die een tegenwicht kunnen bieden tegen de door en door corrupte politici. Kenianen zijn mensen, dat is het belangrijkste dat Wrong laat zien - mensen met allerlei feilen, maar die uiteindelijk ook in een beschaafde samenleving willen leven, net als iedereen.