Jeanine Daems en Ionica Smeets. Ik was altijd heel slecht in wiskunde. Amsterdam: Nieuwezijds, 2011.

-
Nu ik Ik was altijd heel slecht in wiskunde van Jeanine Daems en Ionica Smeets gelezen heb, denk ik dat ik een wiskundemeisje ben, geboren in een verkeerd lichaam — dat van een ouwe taalman. Wat een jaloersmakend lekker blader- en snuffel- en piekerboek hebben Daems en Smeets, die al meer dan vijf jaar actief zijn met het populariseren van de taalwetenschap, samengesteld! Het is heerlijk om te lezen, wat moet het leuk zijn geweest om het te maken.

In sommige opzichten is dit meer een tijdschrift of een website dan een boek: de organisatie is nogal losjes. Er zijn hoofdstukken die om bepaalde thema's gecentreerd zijn, zoals 'getallen' en 'vriendschap', maar ieder hoofdstuk bestaat uit allerlei korte stukjes: columns, miniatuurlevensbeschrijvingen van wiskundigen die op een bizarre manier om het leven gekomen zijn, puzzeltjes en raadsels, tips om een sinaasappel op een heel ingewikkelde manier te schillen en nog veel meer.

Het voornaamste effect dat een en ander heeft op de lezer is: doordat het boek zo bruist geeft het nieuwe energie. Het is niet zo dat je er veel concrete dingen van leert, al pik je her en der wel wat feitjes op en wat weetjes die allicht nog eens te pas komen bij een wak in de conversatie. Maar eerder dan die inhoud leer je iets over een geesteshouding: die van enthousiasme, je niet laten weerhouden door wat moeilijkheden om beter door te dringen in ingewikkelde materie die uiteindelijk heel mooi kan zijn.

Ik heb ook heus wel wat te klagen, maar dat gaat over details. Ik vind het bijvoorbeeld jammer dat de wiskundemeisjes zich hebben laten leiden door twee ijzeren, maar volgens mij onnodige, regels in de populaire wiskunde: (i) zo weinig mogelijk formules gebruiken en als je dat toch doet, je daar dan uitgebreid voor verontschuldigen, en (ii) zinspelen op het feit dat wiskundigen de reputatie hebben van een nerd. Wat betreft het eerste: het zijn heus niet de formules die ons lezers afschrikken, het is de onduidelijke uitleg die daar vaak van gegeven wordt (en daar is in dit boek geen sprake van).

En wat betreft het tweede: ik geloof helemaal niet dat de gemiddelde lezer van een boek als dit nu echt denkt dat alle wiskundigen per definitie nerds zijn. Ikzelf heb dat beeld in ieder geval helemaal niet: voor mij kan een wiskundige net zo goed een leuke, vrolijke, enthousiaste, slimme vrouw zijn. Zo iemand als ik dus.

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Het eerste kwart: Lize Spit, Het smelt

-
Afbeelding
Het lijkt me niet onwaarschijnlijk dat de oervorm van de fictie het spel is, het kinderspel: "Jij was de vader en ik de moeder." Je bedenkt iets, en je bedenkt samen iets. In die oervorm is er nog geen onderscheid tussen spreker en luisteraar, je bouwt samen aan dat presens historicum. Het kinderspel is het structurerende element van Lize Spits roman Het smelt. Het gaat daarbij om gruwelijke spelen – maar niemand heeft gezegd dat kinderspel alleen maar gezellig samen een huisje bouwen van Lego is. De titel verwijst naar een raadsel dat Eva, de vertelster in het verhaal, aan andere meisjes opgeeft. De bedoeling van het raadsel is dat die meisjes het niet raden en dat ze daarvoor dan gestraft worden, bijvorbeeld doordat ze hun kleren uitdoen. Het is een raadsel waarbij een geheimzinnige situatie wordt geschetst en de deelnemers door ja/nee -vragen te stellen moeten reconstrueren wat er nu precies gebeurd is. Zoals Eva aan het einde iedereen in haar geboortedorp straft door h...
Meer lezen

Freek Van de Velde. Wat taal verraadt. Een kleine geschiedenis van brein tot beschaving. Lannoo Campus, 2024.

-
Afbeelding
Er is geen groter verhaal te vertellen dan dat van de menselijke taal, uiteindelijk het verhaal van wie en waar wij mensen zijn. Hoe heeft dat wonderlijke taalvermogen, dat vrijwel iedereen bezit op enkele ongelukkigen na, zich in de mens kunnen ontwikkelen? Wat kunnen we uit de taal leren over de oergeschiedenis van de mensheid, over de huidige samenleving en, niet te vergeten, over onszelf als individu? Er is bijna geen serieus verhaal over de mens te vertellen zonder op zijn minst de taal aan te raken — en natuurlijk al helemaal niet zonder taal te gebruiken. De bekende Leuvense taalkundige Freek Van de Velde vertelt dat grote verhaal van taal en mens in zijn boek Wat taal verraadt. Een kleine geschiedenis van brein tot beschaving . Het is een boek dat sprankelt van liefde voor taal, op meerdere niveaus: liefde voor het onderwerp én plezier in het taalgebruik. Wonderlijk verlaagd strottenhoofd Liefde voor het onderwerp heeft Van de Velde zeker. Hij laat de grote lijnen van de taalwe...
Meer lezen

Jan Oegema, Keizersdrama. Lucebert opnieuw, 2024

-
Afbeelding
  Als ik eerlijk ben, kon ik de dreun in februari 2018 niet goed navoelen. Ik kende  Lucebertkenners, en ik kon zien hoe ontdaan ze waren door het nieuws dat de dichter tijdens de Tweede Wereldoorlog in Duitsland fascistische en antisemitische taal had uitgeslagen in brieven aan een Amsterdams meisje. Maar waarom ze zo ontdaan waren, dat kon ik toch niet goed navoelen. Jan Oegema was een van de ontdanen. Niet een die ik ken, maar iemand die duidelijk in diezelfde kring zat. Iemand voor wie Lucebert niet alleen een groots dichter was maar kennelijk ook iemand aan wie je grootse morele kwaliteiten moest toeschrijven, een ziener, ook in politicis.   Hij heeft nu van de dreun iets heel opmerkelijks gemaakt: een studie van Lucebert, zijn zoveelste studie van het oeuvre van de dichter, maar nu een met nieuwe ogen. De ogen die de antisemitische woorden ook hebben gezien. Oegema laat zien hoe precies die onthulling het voor hem mogelijk maakt om met name het late werk van de dich...
Meer lezen