Camille Paglia. Break, Blow, Burn. New York: Pantheon Books, 2005
Ik heb iets waarover ik nog nooit bij iemand anders heb gelezen: ik kan geen poëzie in vreemde talen lezen.
Ik houd enorm van gedichten, ik kan me uren verstoppen in een dichtbundel, als ik 's nachts niet slapen kan, zeg ik gerust een heel repertoire aan gedichten op voor mezelf. Maar allemaal in het Nederlands.
Ik lees ook heus wel andere talen: kranten, tijdschriften, essays, romans, allemaal met veel genoegen en veel plezier. Wanneer een boek geschreven is in een taal die ik voldoende beheers, ben ik doorgaans snobistisch genoeg om mijn neus op te halen voor het origineel.
Maar gedichten in een andere taal dan het Nederlands? Nee. Zelfs in het Engels niet, wat toch een van mijn sterkere talen. Ik kan heus wel de belangrijkste namen uit de traditie opsommen, en ik kan ook wel de klassiekers uit die traditie herkennen. Maar om nu te zeggen dat ik ooit voor mijn genoegen zo'n dichter ga lezen.
Op mijn oude dag wilde ik daar nog eens wat aan veranderen. Een tijdje geleden hoorde ik een paar lezingen van en interviews met Camille Paglia, en zij lijk me een interessante denker, dus kocht ik deze bundel met essays waarin ze telkens één gedicht bespreekt. Ze doet dat in dit boek ook competent, wat klassieker en in zekere zin braver dan ik had verwacht. Het zijn een soort lesjes in het lezen van gedichten zoals je die aan eerstejaarsstudenten zou kunnen geven.
Het is allemaal heel duidelijk en goed gedaan. Maar ik heb geen lesjes in het lezen van gedichten nodig, ik zou iemand nodig hebben die het Engels bij mij dezelfde emotionele snaren doet aanraken als het Nederlands doet. En zo iemand bestaat niet.
Het heeft er misschien mee te maken dat je een gedicht met je hele inzet leest, met alle associaties die ieder woord, die iedere klank in je losmaakt. De rijkdom aan herinneringen aan hoe dat woord eerder werd gebruikt, aan hoe het nu in het dagelijks leven klinkt, aan hoe het woord zich sinds de dichter gebruikte verder heeft ontwikkeld.
Dat bestaat misschien niet voor andere talen. Waarom hoor je daar dan nooit iemand over? Zou het echt iets zijn van mij alleen?
Ik houd enorm van gedichten, ik kan me uren verstoppen in een dichtbundel, als ik 's nachts niet slapen kan, zeg ik gerust een heel repertoire aan gedichten op voor mezelf. Maar allemaal in het Nederlands.
Ik lees ook heus wel andere talen: kranten, tijdschriften, essays, romans, allemaal met veel genoegen en veel plezier. Wanneer een boek geschreven is in een taal die ik voldoende beheers, ben ik doorgaans snobistisch genoeg om mijn neus op te halen voor het origineel.
Maar gedichten in een andere taal dan het Nederlands? Nee. Zelfs in het Engels niet, wat toch een van mijn sterkere talen. Ik kan heus wel de belangrijkste namen uit de traditie opsommen, en ik kan ook wel de klassiekers uit die traditie herkennen. Maar om nu te zeggen dat ik ooit voor mijn genoegen zo'n dichter ga lezen.
Op mijn oude dag wilde ik daar nog eens wat aan veranderen. Een tijdje geleden hoorde ik een paar lezingen van en interviews met Camille Paglia, en zij lijk me een interessante denker, dus kocht ik deze bundel met essays waarin ze telkens één gedicht bespreekt. Ze doet dat in dit boek ook competent, wat klassieker en in zekere zin braver dan ik had verwacht. Het zijn een soort lesjes in het lezen van gedichten zoals je die aan eerstejaarsstudenten zou kunnen geven.
Het is allemaal heel duidelijk en goed gedaan. Maar ik heb geen lesjes in het lezen van gedichten nodig, ik zou iemand nodig hebben die het Engels bij mij dezelfde emotionele snaren doet aanraken als het Nederlands doet. En zo iemand bestaat niet.
Het heeft er misschien mee te maken dat je een gedicht met je hele inzet leest, met alle associaties die ieder woord, die iedere klank in je losmaakt. De rijkdom aan herinneringen aan hoe dat woord eerder werd gebruikt, aan hoe het nu in het dagelijks leven klinkt, aan hoe het woord zich sinds de dichter gebruikte verder heeft ontwikkeld.
Dat bestaat misschien niet voor andere talen. Waarom hoor je daar dan nooit iemand over? Zou het echt iets zijn van mij alleen?
Reacties
Waarom komt Philip Larkin bij mij wel binnen, en Ted Hughes absoluut niet? Raadsels zijn niet. Waarom alleen die laatste bundel van de oude Yeats, en heel de rest daarvoor totaal niet? Raadsels zijn het.