Donatello Di Pietrantonio. L'età fragile. Einaudi, 2023

 

Lucia, de vertelster van L'età fragile, komt uit een tussengeneratie. Haar vader is altijd in haar en zijn geboortedorp blijven wonen. Haar dochter is naar Milaan getrokken, in een heel ander deel van het land. Lucia zelf is weliswaar uit de bergen naar bij de zee gegaan, maar wel in Abruzzo gebleven.

De belangrijke gebeurtenissen in haar leven, daar lijkt Lucia buiten te staan. Met die andere generaties heeft ze niet zo heel veel contact. Haar vader lijkt zich niet veel aan te trekken van haar mening over wat er met het land moet gebeuren. Haar dochter Amanda komt na een mislukte studie terug uit Milaan – er is alle reden om te vermoeden dat ze te lijden heeft gehad onder geweld, misschien van een partner. Maar ze deelt dat allemaal niet met Lucia.

In het dorp, op een berg van haar vader blijkt dertig jaar eerder iets gruwelijks te zijn gebeurd. Ook hier betrof het geweld, dodelijk geweld, van een man tegen jonge vrouwen: een vriendin van Lucia, die het heeft overleefd, en twee touristes uit Modena, die op de berg kampeerden. Ook hier stond Lucia dus net buiten – ze had misschien mee zullen gaan met de drie anderen, maar ze heeft dat niet gedaan.

Een echte outsider is ze niet, maar ze staat wel overal buiten. 

Precies daardoor kan Donatello Di Pietrantonio haar goed gebruiken om invoelbaar te maken wat een impact het gruwelijke geweld kan hebben. Lucia vertelt alles in een onopgesmukte stijl:

L’ha trovata verso le due, a pochi passi da Pietra Rotonda. C’era qualcosa fuori posto tra la luce e il buio. Ha puntato la pila frontale: le gambe graffiate, sporche di terra. L’ha illuminata tutta. La testa era rivolta dall’altra parte, verso la falesia. Ehi, mi senti, ha detto. Si è chinato e le ha premuto le dita sul collo. Nessun battito, la pelle fredda, rigida. È passato di là per vedere meglio la faccia, l’ha riconosciuta. È rimasto un po’ accanto a lei, secondi o minuti. Non sapeva dirlo poi al processo.

Hij vond haar rond twee uur, op een paar passen afstand van Pietra Rotonda. Er klopte iets niet in het halfduister. Hij richtte zijn hoofdlamp: haar benen waren bekrast, vies van de aarde. Hij liet het licht over haar heen glijden. Haar hoofd was weggedraaid naar de rotswand. "Hé, hoor je me?" zei hij. Hij boog zich voorover en legde zijn vingers op haar nek. Geen hartslag, koude, verstijfde huid. Hij liep om haar heen om haar gezicht beter te zien en herkende haar. Hij bleef nog even naast haar zitten, seconden of minuten. Later, tijdens het proces, kon hij het niet zeggen.

Degene die het hier betreft is niet de enige die de dingen niet kon zeggen. Geen enkel personage in L'età fragile kan echt zeggen wat hem of haar beweegt. Iedereen doet er het zwijgen toe, de daders, de slachtoffers en de omstanders. Precies dat maakt de sfeer zo beklemmend.

Heel mooi werkt dat uiteindelijk vooral in het contact van Lucia met Amanda. De dochter is teruggekomen, wil niets meer met Milaan te maken hebben, wil ook niet meer studeren, ligt eigenlijk het liefst zo'n beetje de hele dag in bed. Maar wat er nu precies aan de hand is, kom je als lezer niet te weten. Niet omdat Lucia het niet vertellen wil, maar omdat ze zelf niet heeft geweten hoe ze een en ander ooit bij Amanda heeft moeten aansnijden.