Colette. Chéri. Flammarion, 1920

 De liefde is een spiegel, waarin de geliefden vooral zichzelf zien. Aan het begin van Chéri staat de man voor de spiegel en bewondert zijn eigen jeugd en schoonheid:

Il se tenait devant un miroir long, appliqué au mur entre les deux fenêtres, et contemplait son image de très beau et très jeune homme, ni grand ni petit, le cheveu bleuté comme un plumage de merle.

Aan het eind van het boek ziet de vrouw zichzelf per ongeluk ook in de spiegel:

Une vieille femme haletante répéta, dans le miroir oblong, son geste, et Léa se demanda ce qu'elle pouvait avoir de commun avec cette folle.

Chéri is het verhaal van een vrouw van rond de vijftig met een dertig jaar jongere man, het verhaal van een verboden liefde, al trekken de twee zich van die verboden niet veel aan, net zo min trouwens als de andere personages, maar vooral het verhaal van een onmogelijke liefde. 

Vooral de aantrekkingskracht van Chéri voor Léa is tegelijkertijd heel invoelbaar en onbegrijpelijk. Hij gedraagt zich als een klein kind, verwend, zich veel te bewust van zijn eigen schoonheid. Maar oh, wat is hij dan ook een mooie jongen. 

Hoe zit zo'n verhouding in elkaar? Léa is vrijgevochten genoeg om te pakken wat ze wil hebben – en het Parijs van haar tijd is vrij genoeg om haar dat te laten doen. De Eerste Wereldoorlog wordt nooit genoemd, er wordt zelfs nooit naar verwezen, maar je vraagt je onwillekeurig toch een beetje af of de jonge man in die jaren niet net wat begeerlijker was doordat hij zeldzamer geworden was – zoveel Chéris vermoord of verminkt.

Genderverhoudingen doen er ook niet meer toe, je vraagt je af of Chéri in het hedendaagse Amerika nog zou mogen. Chéri draagt de zijden pyjama van Léa, en:

Robuste à présent, fier de ses dix-neuf ans, gai à table, impatient au lit, il ne livrait rien de lui que de lui-même, et restait mystérieux comme une courtisane. 

Ik weet niet of Couperus Colette gelezen heeft of wat hij ervan vond. De aantrekkingskracht van de jonge man ken ik verder alleen zo beschreven bij hem – al betrok hij het bed er niet zo bij, en dat gebeurt in Chéri nog wel explicieter dan in dit zinnetje. Er opent zich met Chéri echt een wereld die eerder gesloten was en na Colette trouwens weer.