Amanda Michalopoulou. Why I killed my best friend. Open letter, 2014 [2003]


 Vertaling: Karen Emmerich


Maria komt in de jaren na de val van de junta terug naar Griekenland. Haar vader werkte voor een bedrijf in Nigeria, en Maria vindt Athene maar niets, in vergelijking met het land waar ze haar jeugd vooral heeft teruggebracht. Gelukkig komt er al vrij snel een ander meisje bij haar in de klas, Anna, die terugkeert uit Frankrijk. Haar ouders waren dissidenten.

De twee worden hartsvriendinnen, en in Waarom ik mijn beste vriendin heb vermoord wordt die vriendschapsrelatie uitgediept. De diepe, diepe verbondenheid, de onderlinge jaloezie, de gedeelde ambities om iets te doen in de kunst, om iets te doen in een linkse revolutie die toch echt nodig is, het verraad. 

De twee zijn heel verschillend en lijken toch ook op elkaar. Maria's ouders zijn 'rechts' en hoewel daardoor haar plaats in de linkse activistische wereld van Athene minder vanzelfsprekend is, wordt ze misschien uiteindelijk wel consistenter geleid door idealen dan Anna, die op het laatst de revolutie lijkt te willen prediken door met een zeer succesvolle en rijke architect te trouwen die verantwoordelijk is voor afschuwelijke kantoorgebouwen.

Michalopoulou beschrijft in het boek een periode van ongeveer 25 jaar - van 1975 tot het begin van deze eeuw, maar dan door de ogen van de vriendschap, een relatie die ongeveer even ingewikkeld is als de politiek in Griekenland altijd al was. Je kunt de allerbeste vriendinnen zijn en toch nog zaken voor elkaar verborgen houden, zo blijkt uit de ontknoping: in Afrika zijn Maria een paar gruwelijke dingen overkomen die ze Anna nooit heeft verteld. Zoals Anna wat minder gelukkig is dan ze altijd heeft geleken..

Het is lastig recht te doen aan het boek, het is lastig het te pakken. Het leest als een trein en heeft een betrekkelijk eenvoudige lijn - hoofdstukken in het heden van 2001 (of zo) worden afgewisseld met hoofdstukken over de jeugd van Anna en Maria, maar het boek moet het vooral hebben van de sfeer. Nu ben ik dol op Athene, en dol op Griekenland, en op Griekse kunstenaars en intellectuelen en activisten, dus het boek was ook een uitstapje naar die stad. 

Maar vooral is het ook een heel sterk portret van een vriendschap, die in de verte wat doet denken aan die in L'amica geniale. Zij het dat dat boek pas tien jaar later verscheen. 

Reacties