Martin Walser. Tod eines Kritikers
Een beroemde Duitse literair criticus wordt vermoord nadat hij eerder op de avond in zijn populaire tv-programma een boek van een schrijver afgekraakt heeft. Die schrijver wordt verdacht, maar een andere schrijver probeert zijn onschuld te bewijzen. Tot blijkt dat de criticus helemaal niet vermoord is, maar zich een tijdje heeft teruggetrokken met een geliefde. Dan blijken de twee schrijvers ook nog eens één en dezelfde persoon te zijn.
Een aardig boek over de machteloze woede die je kunt voelen als je als schrijver na jarenlang werk om showtechnische redenen op de tv wordt afgebrand, zou je kunnen zeggen. Dat is het ook, al wordt er wel erg veel geleuterd, en worden er soms om mij niet helemaal begrijpelijke redenen ineens weer nieuwe personages ingevoerd. (De verdachte schrijver eindigt in het gekkenhuis. Daar ontmoet hij een gek, Mani Mani. Van die gek krijgen we vervolgens een pagina's lange monoloog te lezen. Waarom?)
Ik meende me te herinneren dat er bij het verschijnen van dit boek in Duitsland rumoer ontstond. In de 'vermoorde' criticus is ook wel heel makkelijk Marcel Reich-Ranicki te herkennen. Men meende dat het boek 'dus' antisemitisch was. Dat leek me eigenlijk onzin: aan die criticus worden allerlei slechte eigenschappen toegekend, dat is nogal logisch, hij wordt namelijk gehaat door de personages. Ik vond niet eens dat de criticus in het boek er nu zo slecht vanaf kwam, ik had niet eens het gevoel dat de schrijver de criticus net zo haatte als sommige personages. Het is meer een spel met die woede, die inderdaad een beetje delicaat is omdat hij zich richt van een Duitser op een jood; maar dat komt in het boek ook aan de orde. Toch, is als je de recensies leest wel wat anders aan de hand; er worden wel wat steken onder de gordel gegeven, zo van 'die man heeft nooit iets ergs meegemaakt' en 'die man kan ook niet vermoord worden' -- tiens.
Reacties