Arnon Grunberg. Kamermeisjes & soldaten. Arnon Grunberg onder de mensen. Amsterdam: Nijgh en Van Ditmar, 2009.

Arnon Grunberg. Kamermeisjes en soldaten. Arnon Grunberg onder de mensen Dit is het leven van Arnon Grunberg: 'Mochten er mensen zijn die zich door mij verwaarloosd voelen, staat het hun vrij op zoek te gaan naar mensen die minder aan verwaarlozing doen dan ik.' Dat schrijft hij in de inleiding van zijn nieuwe boek Kamermeisjes en soldaten, waarin hij reportages verzamelde over onder andere zijn reizen met Nederlandse soldaten in Afghanistan, zijn bezoek aan een Amerikaanse in een Peruaanse gevangenis, en zijn werk als kamermeisje in Oostenrijk en treinbediende in Zwitserland.

Schrijvers moeten af en toe onder de mensen komen. Ik ben ervan overtuigd dat de Nederlandse literatuur beter af zou zijn als veel Nederlandse schrijvers niet de hele tijd allemaal romans zouden schrijven, maar in plaats daarvan genres die hun beter zouden liggen, zoals de reportage of het interview.

Maar dat geldt dan weer niet voor Arnon Grunberg, blijkens dit boek. De schrijver loopt een beetje verloren rond in de meeste van deze reportages. Bovendien is de stijl niet altijd zo zorgvuldig als in de romans:

Kapitein Cynthia, voorlichter bij Defensie, begroette mij in de vertrekhal van de luchtmachtbasis. Zij zou met me meereizen, tot het einde, naar Afghanistan en weer terug. Er waren minder familieleden van militairen dan ik had gehoopt. Dramatische afscheidstaferelen bleven me bespaard.

Het verband tussen de laatste twee zinnen lijkt uitbreidend: de taferelen bleven uit vanwege het feit dat er minder familieleden waren. Maar in dat geval conflicteren 'minder dan ik had gehoopt' (dat de situatie als beneden verwachting evaluaeert) met 'bleven me bespaard' (dat juist een positieve evaluatie impliceert). Misschien is er een andere relatie bedoeld — een van tegenstelling — maar die zie ik dan niet.

Misschien is dit een beetje gezeur, maar Grunberg moet het vaak hebben van zijn stijl, en in dit boek al helemaal. Hoewel hij spectaculaire dingen doet, vind ik niet dat de schrijver erg diep graaft. De kamermeisjes en soldaten blijven toch vooral een beeje curieuze types die rare dingen doen, eigenlijk meer het soort personages uit de vroege romans van Grunberg dan uit de latere. Ik heb het boek wel met veel plezier gelezen; maar ik zal het niet snel nog een keer naslaan, ben ik bang.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Paul Celan. Verzamelde gedichten. Amsterdam: Meulenhoff, 2003.

Walt Whitman. Leaves of Grass. Grasbladen. Amsterdam: Em. Querido, 2005 (1855).

Raoul de Jong. Jaguarman. Mijn vader, zijn vader en andere Surinaamse helden. Amsterdam: De Bezige Bij, 2020.