Niccolo Ammanitì. Ti prendo e ti porto via. Milano: Mondadori (1999)

Ik was begonnen in de vertaling, maar zag na een paar bladzijden in dat dit weleens mijn eerste boek in het Italiaans kon worden. De taal is niet zo ingewikkeld, en de schrijfstijl kolkt als een waterval zodat je vanzelf wordt meegesleurd: weer een vreselijke scene van vernedering of zelfvernedering tegemoet.

Er zijn twee grotere liefdesverhalen in dit boek: die van de eeuwige loser het jongetje Pietro en zijn rijkere en populairdere vriendinnetje Gloria, en die van de playboy Graziano voor de teruggetrokken schooljuf Flora. Die verhalen spiegelen in elkaar en lopen allebei over van verraad.

Ti prendi e ti porto via (Ik haal je op en neem je mee) gaat over een onderwerp waarover niet veel boeken geschreven zijn: de psychologie van het ontfermen. Graziano ontfermt zich over Flora, in eerste instantie misschien zoals hij zich over honderden vrouwen heeft ontfermd, maar uiteindelijk (en als het te laat is) vol overgave. De familie van Gloria ontfermt zich over Pietro, net zoals juf Flora dat op school lijkt te doen, en net als Graziano dat doet als hij ziet dat Pietro langs de kant van de weg in elkaar geslagen wordt. Enzovoort, enzovoort: bijna iedere relatie in dit boek bestaat er bij nadere analyse uit dat de een zich over de ander ontfermd. Uiteindelijk blijkt dat jongetje over wie iedereen zich ontfermde in staat tot doodslag en verraad.

Hoeveel egoïsme en hoeveel neerbuigendheid zit er in dat altrïsme? Hoeveel zorg eist iemand die een ander verzorgt? En is het waar dat beloften er zijn om verbroken te worden, zoals juf Flora uiteindelijk in haar wanhoop roept? Heel vrolijk over de menselijke verhoudingen word je niet van Ammaniti. Maar je houdt je adem in.