Dan Rockmore. Stalking the Riemann Hypothesis. The Quest to Find the Hidden Law of Prime Numbers. London: Jonathan Cape, 2005.

Er zijn tijden geweest dat ik als ik niet slapen kon, aan priemgetallen dacht. Ik maakte sommen met ze tot ik uiteindelijk in slaap viel. Wat zijn ze toch interessant! Waarom ben ik indertijd geen wiskunde gaan studeren zodat ik nu al mijn tijd aan ze kon besteden. (Maar dan had ik vast iets anders moeten bedenken om bij in slaap te komen.

In Stalking the Riemann Hypothesis legt de Amerikaanse hoogleraar Dan Rockmore de geschiedenis uit van het denken van de afgelopen 150 jaar over de zogenoemde Riemann-hypothese, een wiskundige stelling (nog steeds onbewezen, of in ieder geval was dat in 2005 zo) over de verspreiding van de priemgetallen over de gehele getallen. Er zijn oneindig veel getallen, en er zijn ook oneindig veel priemgetallen. Toch worden de priemgetallen naar mate we verder gaan tellen steeds spaarzamer: van de eerste twintig getallen zijn er acht priem (2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19), bij de volgende twintig zijn dat er nog maar vier (23, 29, 31, 37) en gaandeweg zijn het er steeds minder, maar uiteindelijk kom je, vanaf welk getal je ook begint te tellen, altijd bij een priemgetal uit. Hoe die verdeling precies is, daarover zijn wiskundigen nog steeds aan het puzzelen, en uit Stalking the Riemann Hypothesis blijkt dat ze daar steeds buitenissigere middelen voor inzetten, zoals statistiek en zelfs elementen uit de moderne natuurkunde.

Ik kan niet zeggen dat ik Rockmore altijd helemaal precies kon volgen. Hij probeert de dingen soms uit te leggen door metaforen in plaats van door formules, maar die metaforen zijn soms zo vergezocht (biljarttafels in de vorm van fractals, Riemann's zetafunctie als een Palm) dat ze het begrip eerder vertroebelden dan verhelderden. En verder ben ik waarschijnlijk ook te eenvoudig van geest voor dit soort dingen. Toch vond ik het een meeslepend verhaal: priemgetallen zijn zo eenvoudig en ze blijken tot zulke duizelingwekkende inzichten te kunnen leiden. Wat is dat toch, hoe kan dat? Ik heb weer iets om over te denken voor het slapengaan.