Giulia Alberico. La signora delle Fiandre. Piemme, 2021.

 

Aan de kust van Abruzzo, in het stadje Ortona, woont een oude vrouw: de gravin van Parma Margaretha, samen met een paar van haar getrouwen. Ze kijkt terug op haar leven: geboren als de dochter van keizer Karel en een vrouw uit het Vlaamse volk, steeg ze op tot in hoge kringen. Het werd lange tijd een eenzaam leven, met een eerste man die al na een paar maanden stierf en een tweede van wie ze in ieder geval fysiek niet veel wilde weten, met weinig vrienden, en ook weinig omhanden. Totdat ze voor korte tijd door haar broer Philip tot landvoogd over de opstandige Lage Landen werd gemaakt.

Ik wist eigenlijk alleen het laatste van haar, en dat er dan in boeken over de opstand altijd wordt gezegd dat ze de menselijke kant van het Spaanse regime liet zien. In deze interessante roman La signora delle Fiandre krijgt ze een gezicht, als iemand die deel uitmaakte van een min of meer ontwortelde internationale elite maar die door intellectuele belangstelling in aanraking komt met de min of meer moderne ideeën van zulke verschillende geesten als Ignatius van Loyola, Erasmus en Copernicus. 

Hoeveel er waar is van wat Giulia Alberico vertelt, weet ik niet, ze heeft duidelijk een roman geschreven en doet niet aan bronvermelding, maar als roman is La signora delle Fiandre geslaagd, vooral psychologisch. De lichamelijke afkeer van een man die ze op zich sympathiek vindt (hij ruikt niet lekker), haar manier om zich van fysiek contact af te keren, een heel late aantrekkingskracht voor een andere man, namelijk de graaf van Egmont, het wereldvreemde van deze vrouw die precies daardoor achteraf beslissingen heeft genomen waar je alleen maar sympathie voor kunt hebben, haar contacten met Greta, de ingewikkelde verscheurdheid tussen noord en zuid, het wordt allemaal heel invoelbaar. 

Voor mij persoonlijk is er nog de extra dimensie dat ik iedere vakantie wel een keer in Ortona kom, omdat de stad vlakbij de plaats ligt waar ik al die vakanties doorbreng. Ik wist wel dat Margaretha van Oostenrijk hier had gewoond, maar dacht daarbij altijd aan die andere (een oudtante, als ik het nu goed zie). Dat die toch enigszins exotische locatie verbonden wordt met een overbekende passage in de vaderlandse geschiedenis, is natuurlijk grappig.