Heike Geißler. Saisonarbeit. Spector, 2014.

 

Een schrijfster in Leipzig kan niet rondkomen van haar schrijven en vertalen en besluit daarom in de kerstperiode een tijdje bij Amazon te werken, om te helpen alle kerstcadeautjes in te pakken. En die schrijfster bent u.

Heike Geißler heeft de vraag of de ik in het verhaal nu samenvalt met haar zelf op te lossen door de hoofdpersoon aan te duiden met Sie. Zo wordt de lezer zelf degene die zo lang de werkvloer opgaat tot ze opstandig wordt. Overigens komt er af en toe ook nog een ik voorbij, die duidelijk maakt dat ze sommige dingen anders heeft gedaan dan hier beschreven. Zo is u duidelijk wat minder op haar mondje gevallen dan ik, iets eerder in staat om tegen iemand te zeggen waar het op staat.

Het Sie heeft nog een functie, want een van de draden in het boek is dat men bij Amazon besloten heeft dat iedereen op de werkvloer elkaar aanduidt met Du, als een teken van de 'platte hiërarchie' bij het bedrijf. Hoe plat die hiërarchie ook is, maakt Geißler duidelijk, feitelijk is ze er wel. Met het Sie krijgt de werker het respect terug.

Heel interessant aan Saisonarbeit is dat het niet speciaal een aanklacht is tegen het bedrijf, zij het misschien wel tegen de samenleving waarin het opereert (de consumptiedrift, de arbeidsbureaus die het kennelijk normaal vinden om mensen min of meer te dwingen van Chemnitz naar Leipzig te reizen voor een baantje). Amazon komt er best genadig af. Aan het eind van het boek zegt de schrijfster dat ze zou willen dat er wat meer aandacht komt voor de stemmen van mensen op de werkvloer, en dan niet als losers of juist als helden, die altijd iets bijzonders maken van het soort werk dat miljoenen doen, maar voor hun alledaagse belevenissen en hun kijk op de werkelijkheid. 

Ik geloof dat dit zo'n boek is: een erudiet boek, half essay, half roman en toch ook nog half lyriek in proza, dat natuurlijk oog heeft voor het absurde, het nare, het komische, maar toch ook vooral voor het gewone.