Het nieuws bestaat uit een machtige stroom faits divers. Hier gebeurt iets, daar gebeurt iets, en morgen zijn we het allebei vergeten, want er zijn belangrijkere zaken. Sommige van die belangrijke zaken kunnen natuurlijk worden aangekondigd door zo'n klein, grappig berichtje, een allereerste flikkering van iets dat uiteindelijk een bundel licht zal blijken te zijn. Alleen weten we niet welk van de talloze berichtjes dat dan is.
Gaea Schoeters heeft met een timmermansoog gisteren zo'n berichtje uit de nieuwsstroom gehaald. De regering van Botswana dreigde 20.000 olifanten naar Duitsland te sturen, als reactie op een Duitse wet tegen trofeeënjagers, het soort mensen dat naar Afrika trekt om daar bijvoorbeeld olifanten af te schieten en met een ivoren slagtand terug te keren. Die illegale jacht hielp, volgens de regering van Botswana, wel om de olifantenstand in toom te houden.
In Het geschenk wordt dat dreigement waargemaakt. Ineens duiken er rondom Berlijn heel veel olifanten op. Ze zijn een gevaar voor het verkeer, ze kakken de hele stad onder, ze moeten gigantisch veel eten en drinken. Je mag ze volgens de Duitse wetgeving niet gevangennemen en al helemaal niet doden. Wat te doen?
Het verhaal wordt vooral verteld vanuit de kanselier, Winkler, die ook nog eens moet vrezen voor een extreemrechtse rivaal, die natuurlijk van de chaos gebruik maakt: wat moeten die olifanten hier?Aan de andere kant – Winkler is een gematigd linkse kanselier, zo krijg je de indruk – is er een partijgenote die denkt dat de komst van die olifanten een grote kans is om de natuur terug te brengen. Ooit woonden er ook in Europa olifanten, doordat zij in hun darmkanaal zaden voorfermenteren zorgen ze ervoor dat overal planten en bomen enorm opschieten, Europa kan een stuk groener worden door dit 'macrofauna' nu weer toe te staan.
Het zou het onderwerp kunnen zijn van satire, maar Het geschenk is vooral een gedachte-experiment: wat als iets, dat volkomen onwaarschijnlijk is, reëel zou gebeuren? Een soort sciencefiction met alleen een beetje biologie als science. Wat voor koers zou de wereld dan kunnen zetten – zowel in positieve als in negatieve zin? Schoeters heeft daarbij het talent om de situatie zo reëel te maken, zoveel aspecten ervan te doordenken, dat je ook echt mee begint te denken. En zo op een andere manier nadenkt over de wereld waarin we wel inzitten, met in Europa hooguit een paar olifanten in dierentuinen.
Overigens – de wereld zou allerlei kanten op kunnen gaan, maar doet dat uiteindelijk niet. Winkler sluit een 'derdelandenregeling' met Rwanda, zodat de olifanten daarnaartoe kunnen. En op het laatst wordt duidelijk dat Rwanda de jachtvergunningen verruimt.
Reacties