Amos Oz. Plotseling in het woud. Amsterdam: De Bezige Bij, 2006 (Pitom beomek hajaar, 2005)

-
Van Amos Oz heb ik eerder twee romans gelezen — eerder schreef ik hier over De derde toestand — en dat waren heel realistische boeken. Van De derde toestand begrijp je pas hoeveel verbeeldingskracht erachter zit, als je beseft dat de hoofdpersoon nooit dezelfde man kan zijn als de schrijver.

Dit boekje, Plotseling in het woud, is heel anders. Het vertelt een sprookje. Ik houd eigenlijk niet van sprookjes of van fantastische verhalen. Dat gaat zelfs zover dat ik droompassages in boeken als De derde toestand een beetje ongeduldig doorneem. Maar Plotseling in het woud heb ik in een adem doorgelezen.

Aan het verhaal zal het dus niet hebben gelegen, want dat is onrealistisch genoeg: uit een onbestemd dorpje ver weg zijn ooit alle dieren verdwenen, zelfs de vissen uit een emmer die buiten stond. De volwassenen willen het er niet meer over hebben, maar twee kinderen gaan op onderzoek uit en ontdekken wat er aan de hand is: een man die altijd gepest en getreiterd werd, is ooit uit het dorp weggetrokken en alle dieren gingen met hem mee.

Merkwaardig is dat je bij zo'n verhaal altijd een 'diepere bedoeling' verwacht, en dat die ook wordt gegeven (het is een verhaal over aanpassing en uitsluiting). Dat hoort kennelijk bij het sprookje.

Wat het boekje dan uiteindelijk zo mooi maakt, zo prettig, is de dichterlijke stijl. De vertaling moet ook wel heel goed zijn, je hebt geen moment het idee dat je een vertaling leest. Maar vooral: je ontdekt ook ineens een heel nieuwe kant aan het schrijverschap van Oz. Het maakt zijn vorige romans ineens ook weer interessanter.

Reacties

Anoniem zei…
Beste Marc,
Ik kwam je blog tegen over Plotseling diep in het woud (Pitom beomek (niet: bejamak) hajaär) en zag tot mijn genoegen dat je positief oordeelt over de vertaling. Dat doet mij als vertaler van het boek natuurlijk goed, maar juist omdat je blijkbaar beseft hoe belangrijk een goede vertaling is, doet het me dan weer verdriet dat je de naam van de vertaler er niet bij vermeldt.
En nog een tip: vorige week is de vertaling verschenen van een nieuwe novelle van Amos Oz, Verzen van het leven en de dood. ik hoop dat die je ook zal bevallen.
Hartelijke groet,
Hilde Pach
3 september 2007 om 21:37
Marc van Oostendorp zei…
Beste Hilde,

Hoog bezoek op dit weblog! Ik ben zeer vereerd.

Je hebt gelijk, de vertalers mogen ook best genoemd worden, zeker als ze zulk prachtig werk doen. Ik ga mijn leven beteren.

Marc
3 september 2007 om 22:21
Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Paul Celan. Verzamelde gedichten. Amsterdam: Meulenhoff, 2003.

-
Afbeelding
Met een vertaling van Ton Naaijkens. Dit is het verslag van een mislukking. Paul Celan is een groot dichter die ook in Nederland gerespecteerde liefhebbers heeft, en door een van hen, de hoogleraar Duits en vertaalwetenschap Ton Naaijkens, in het Nederlands is vertaald. Celans verhaal - dat van een Duitstalige Roemeense Jood die na de oorlog het Duits opnieuw moest uitvinden om een glimp de verschrikkingen op te kunnen schrijven - is indrukwekkend, en zijn Verzamelde gedichten zijn in het Nederlands ongehoord prachtig opgeschreven. Maar het boek ziet er ook uit als een brok geblakerd beton, en het is me niet gelukt om er doorheen te breken. Ik begrijp niet wat ik als lezer verondersteld wordt te doen met een gedicht als: Das umhergestossene Immer-Licht, lehmgelb, hinter Planetenhäupten Erfundene Blicke, Seh- narben, ins Raumschiff gekerbt, betteln im Erden- münder. (Het alle kanten op gestoten steeds licht, leemgeel, achter planetenhoofden. Bedachte blikken, kijk- krasse
Meer lezen

Walt Whitman. Leaves of Grass. Grasbladen. Amsterdam: Em. Querido, 2005 (1855).

-
Afbeelding
Vertaling: Huub Beurskens, Anneke Brassinga, Tsead Bruinja, e.a.. 'I celebrate myself' is de eerste regel van Walt Whitman's beroemde bundel Leaves of Grass uit 1855, die een paar jaar geleden, toen de bundel inmiddels 150 jaar oud was, in het Nederlands vertaald werd door 22 dichters. 'Ik bejubel mijzelf' is bijvoorbeeld de vertaling van de eerste regel, gemaakt door Anneke Brassinga. Ik bejubel mijzelf? Daaruit blijkt weinig uit de rest van de bundel, dat eerder een viering is van zichzelf, en dan vooral als zichzelf als een van de vele, vele, vele voorbeelden van hoe prachtig en groot en wijds en gevarieerd is. Whitman viert zichzelf, omdat hij leeft en daarmee deel kan hebben aan alles wat er is. Als Brassinga de enige vertaler was geweest, was die eerste regel misschien een reden geweest om het boek snel in een hoek te gooien: hier is iemand aan het woord die iets anders leest dan ik. Maar nu weet je dat er nog 21 kansen zijn, en lees je door. De mooiste vert
Meer lezen

Raoul de Jong. Jaguarman. Mijn vader, zijn vader en andere Surinaamse helden. Amsterdam: De Bezige Bij, 2020.

-
Afbeelding
  Jaguarman  is misschien wel het meest ambitieuze boek dat er dit jaar verschenen is. Raoul de Jong probeert er geloof ik niets minder in dan de zin van het leven te doorgronden.  Hij doet dat door een zoektocht naar de wortels van zijn vader – een Surinaamse man, die Raoul nauwelijks gekend heeft en nauwelijks kent –, en dat op twee niveau's: door een reis te maken naar Suriname, op zoek naar Jaguarman,  een mythische voorouder van zijn vader, die zichzelf in een jaguar kon veranderen; en later door zeven dagen in zijn Rotterdamse appartement in retraite te gaan volgens de regels van de winti.  Maar hij wil in Suriname niet alleen zijn vader of de jaguarman leren kennen, maar het leven zelf. Hij lijkt veel meer aangetrokken tot het regenwoud dan tot de stad, zoals hij ook meer aangetrokken lijkt tot de caraïben en de marrons dan tot de creolen. Hoe leef je samen met die wilde, op het eerste gezicht zo wrede natuur? Maar het boek wil nog meer zijn, een beschrijving van de geschied
Meer lezen