las!

  Midden in het onbewoonbare  is een deel in de reeks Privé-domein van De Arbeiderspers die geen deel van de reeks Privé-domein mag heten. Het boek is verschenen bij De Arbeiderspers, de vormgeving is hetzelfde, in het boek zelf zegt Cyrille Offermans dat hij het aan de uitgever heeft aangeboden voor de reeks, maar de reeks wordt nergens genoemd. Toch wordt ook nergens uitgelegd waarom niet. Hoe dan ook is Midden in het onbewoonbare  een dagboek over het jaar 2019. Een dagboek waarin geen data worden gebruikt, alleen maandaanduidingen (een maandboek) en waarin het vooral gaat over dingen die Offermans observeert in de kunst, in de literatuur, in het nieuws en veel minder in wat hem in het persoonlijk leven overkomt. Maar toch ook duidelijk een dagboek. Offermans is een klassieke continentaal-Europese intellectueel – als het om literatuur gaat schrijft hij vooral over de Franse en al iets minder over de Duitse, nog minder over de Nederlandse en niet over de Engelse. Hij lijkt ook alles

  Wat een eigenaardig genre is toch het zelfhulpboek. In Het boek waarvan je wilde dat je ouders het gelezen hadden (en je kinderen blij zijn dat jij het doet ) worden allerlei adviezen op elkaar gestapeld over hoe je kinderen moet opvoeden – van baby's tot postpubers – maar enig echt argument waarom je het op die manier zou moeten doen wordt niet gegeven. Het wordt je gewoon verteld.  Wat er dan als argumenten moeten gelden zijn enerzijds voorbeelden – kleine verhaaltjes, een heel enkele keer uit het eigen leven van de auteur, maar meestal over onduidelijke mensen met alleen voornamen – en aan de andere kant het feit dat de auteur er herhaaldelijk op wijst dat ze psychotherapeut is. Het idee van Het boek  is ook dat je als ouder een psychotherapeut moet zijn voor je kinderen: luisteren, zolang mogelijk met ze meegaan, ze helpen te formuleren wat ze nu eigenlijk echt willen als ze in een driftbui ontsteken.  Bij dat gebrek aan argumentatie geldt neem ik aan dat het idee is dat de l

  Salome is een intelligent meisje, met een bijzonder gevoel voor de literatuur en dan weer vooral voor de Griekse mythen. Maar ondertussen staat haar leven op allerlei manieren onder spanning: haar vader, uit Kameroen, heeft kanker, ze wordt geconfronteerd met racisme, haar verhouding met bijvoorbeeld haar zus is er een van concurrentie.  Verklaart dat ondertussen dat ze op een bepaald moment twee jongens die haar racistisch bejegenen de ogen uitsteekt.  Omdat ze zelf zoveel aan Griekse mythen denkt, vermoedt de lezer bij die uitgestoken ogen een verband met Oedipus, maar het is niet duidelijk hoezo die jongens in enige familierelatie tot Salome zouden staan, maar ze zijn eigenlijk nauwelijks belangrijk voor haar. Haar belangrijkste relatie is overigens die met haar vader, het gezinslid dat het meest geschokt is door haar daad – de moeder komt in Confrontaties  nauwelijks voor en ze komt in ieder geval niet echt uit de verf. Bovendien zijn ook haar andere relaties allemaal ofwel met m

  Mathilde leeft in andermans land: ze is geboren in de Elzas, maar tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft ze een Marokkaanse man ontmoet, een soldaat die haar eigen land bevrijd heeft, en die ze is gevolgd naar zijn land. Die man, Amine, zou dus eigenlijk wél in zijn eigen land moeten zijn, maar dat gevoel krijg je nooit, in Le pays des autres.  Op een bepaalde manier leeft Amine namelijk eigenlijk in Amerika. Hij heeft het enigszins wonderlijke idee gekregen dat wat hem op Marokkaanse bodem moet lukken wat de landbouwpioniers aan de andere kant van de Atlantische Oceaan is gelukt: een groot, bloeiend landbouwbedrijf opzetten.  En ook de dochter van Mathilde en Amine, Aïcha, is dan misschien geboren in Marokko, maar zij is er ook niet echt thuis. Ze dompelt zich bijvoorbeeld onder in een katholicisme dat ook niet echt bij haar omgeving past. Ieder koloniaal verhaal is het verhaal van de vreemdeling, van de ander, maar in Le pays des autres  krijgt dat verhaal allerlei lagen van complexi

  Een reis met de trein waarbij over de intercom teksten van de dertiende-eeuwse mystica Hadewijch worden omgeroepen en een Mondriaan-achtig kunstwerk verandert in een pleurant:   een pleurant die nu eens ijskoud is en dan weer zo warm dat het lijkt of hij leeft.  Aslast  is het meesterwerk van A.H.J. Dautzenberg: een roman die bestaat uit 33 episodes (de leeftijd van Jezus!) die allemaal heel sterk op elkaar lijken, al verschuiven ze gaandeweg van een tamelijk alledaagse beschrijving van een man die alleen in coupé zit naar een religieuze ervaring – om uiteindelijk te eindigen met de Donald Duck. Er zijn tot nu toe een paar recensies van Aslast  gelezen die de indruk wekken dat de recensenten het niet vertrouwen: dit moet een grap zijn, wij laten ons daardoor niet in de luren leggen! Maar dat schrap zetten lijkt me nu precies niet  de manier om dit boek te lezen. Anderen lijken zich te ergeren, en dat is misschien al een beter begin, al moet je daarna wel doorzetten, en dat lijkt tot