las!

vertaling: Harrie Lemmens.Iets meer dan anderhalf jaar geleden heb ik mezelf de opdracht gegeven om 'de honderd belangrijkste boeken' van de wereldliteratuur te lezen, volgens een lijst van de Noorse boekenclub. Als een soort bezwering van het gevoel dat ik in het midden van het leven ben aanbeland, wilde ik al die hoogtepunten lezen. Ook de boeken die ik eerder al eens gelezen had, zoals dit boek, dat helemaal niet zo heel lang geleden gelezen heb.En ondanks die paar jaar had zich toch een heel ander beeld van dit boek gevormd. Het verhaal dat ik me herinnerde had een heel andere nadruk dan het verhaal dat ik nu las.In een nameloze stad wordt iedereen blind. We volgen een groepje nameloze mensen die bij wijze van quarantaine worden opgesloten en aan hun lot worden overgelaten, totdat uiteindelijk ook de soldaten die hen bewaken blind zijn geworden en ze door de stad zwerven, geleid door de enige vrouw in de hele stad die niet blind geworden is. Ze komen uiteindelijk in haar …

vertaling: William Weaver.Jezelf begrijpen, hoe doe je dat? Een manier is: door van alles over jezelf op te schrijven, hoe weinig vleiend dat ook is. Dat is de methode die Zeno Cosini kiest in dit boek, daartoe aangespoord door zijn psychoanalyticus. Een andere manier is: door romans te lezen en te zien in hoeverre het spiegels zijn.La coscienza di Zeno is, zoals ik het lees, in de eerste plaats een roman over zelfbedrog. Zeno is daar op een bepaalde manier een meester in. Van vrijwel iedere sigaret die hij opsteekt maakt hij zichzelf wijs dat het zijn laatste is. Als hij een minnares neemt, maakt hij zichzelf wijs dat zij degene zou moeten zijn geweest die hem van zijn ontrouw had afgehouden. Als hij de begrafenis van zijn goede vriend en zwager vergeet, maakt hij iedereen en zichzelf wijs dat hij het geld moest terugverdienen dat die vriend vlak voor zijn zelfmoord op de beurs verloren had.Tegelijkertijd maakt Zeno zichzelf weinig wijs: anders zou hij zijn zelfbedrog niet zo scherp…

Door sommige meeslepende boeken wordt je niet meegesleept. Voor mij is Die Blechtrommel zo'n boek. Het bevat prachtige, meeslepende beelden, die ik waarschijnlijk nooit zal vergeten: de moeder die alles uitkotst als ze ziet hoe palingen uit een uit het water gevist paardenhoofd komen; de talloze littekens op de rug van de vriend die zich vergrijpt aan een beeld van Niobe; de verpleegster die denkt dat ze door de duivel wordt verkracht; de uienkelder waar de mensen alleen een ui krijgen om het open te snijden om eindelijk eens te kunnen huilen.Dat is allemaal prachtig, dat is allemaal verontrustend, dat drukt allemaal een waarheid uit. Het is allemaal verteld in een prachtig Duits, een Duits dat zijn rechten weerneemt van prachtig te zijn, tegen de achtergrond van allerlei verschrikkingen, verontrustend te zijn en de Biedermeier van de naoorlogse tijd te verstoren door harde waarheden te krijsen.Heel veel ervan zal me bijblijven. De demon die Oskar Matzerath was zal alle zelfgenoe…

“You are on a threshold” luidt de eerste zin van het boek Tresholds van Marcel Cobussen, UD muziekfilosofie aan de Leidse Faculteit der Geesteswetenschappen. “The threshold of entering a book” is de tweede. Is dit een wetenschappelijke studie of een experimentele roman? “And you have already crossed many before you arrived here; you have already dealt with many obstacles.” De ondertitel van het boek luidt Rethinking spirituality through music. Wordt in Leiden een New Age aangekondigd?Het kost voor de onbevangen lezer wat tijd voor hij begrijpt wat voor boek hij in handen heeft, wat Cobussen wil. Oorspronkelijk had ik Tresholds tot onderwerp willen maken van deze rubriek in december vorig jaar. Ik vond de eerste drempels toen te hoog en koos voor de Kamasoetra. Nu is het me wel gelukt: ik heb het hele boek gelezen en ik vond het prachtig.De vorm van het boek is ongebruikelijk. Het bestaat uit 13 hoofdstukken die de auteur ‘drempels’ noemt en die overpeinzingen zijn over de raakvlakken …