las!

{P} Nelleke Zandwijk. De dag van de jas . Amsterdam, Querido, 2002 (2001). Dit is geloof ik een erg eigentijds boek. Ik moest bijvoorbeeld onweerstaanbaar aan Arnon Grunberg denken: stilistisch zijn er geloof ik wel overeenkomsten (al zou ik die nog preciezer moeten analyseren), maar vooral is er die ingewikkelde inhoudelijke cocktail: absurde humor die duidelijk dient om wanhoop uit te drukken; waarbij het dan vervolgens niet helemaal duidelijk is waarom men nu precies zo wanhopig moet zijn. Net als bij Grunberg gedragen en spreken alle personages ook hyperorigineel. Ik heb De dag van de jas overigens wel helemaal uitgelezen, en niet tot mijn verdriet. Maar het had niet veel dikker hoeven zijn.

{P} Arjen Duiker. Misschien vier vergelijkingen . Amsterdam: Meulenhoff, 2002. Ik weet niet wat ik met deze bundel aanmoet, ik heb geprobeerd te lezen, te lezen en door te lezen, maar het wordt mij niet duidelijk wat de dichter hier nu wil. De betekenis is duister, de toon doet het meest denken aan een niet-ritmische vertaling van een oud epos uit een heel andere cultuur. De taal is niet van grote schoonheid, wel van grote duisterheid. Er is herhaaldelijk sprake van zingen, maar de tekst zingt zelf niet. Er zitten flauwe woordspelingen in, of in ieder geval dingen die klinken als flauwe woordspelingen: Voor de wiskundige Zijn wij misschien vier vergelijkingen, Voor de komiek Zijn we minstens twee grappen, Voor de autodealer Zijn we geen reclame. Misschien, als je de moeite zou nemen diep in de tekst door te dringen, vind je ongehoord veel prachtigs. Maar er zijn weinig aanleidingen om heel diep in de tekst te willen doordringen. Want misschien, als je de moeite zou nemen diep in

{F} Das Experiment . Een aantal mannen wordt bij wijze van psychologisch experiment onderverdeeld in een clubje wachten en een clubje gevangenen. Binnen de kortste keren loopt het experiment uit de hand omdat de wachten zich ontpoppen tot enorme sadisten. Een nare, nare film. De pretenties over dat hier wel eens even de Ware Aard van de Mens zullen worden onthuld, spatten van het scherm, maar ondertussen is de psychologie plat en onbenullig. Hoeveel enger zou het bijvoorbeeld niet zijn geweest als men meer moeite had gedaan je te laten begrijpen waarom de wachten zich zo gaan gedragen. Nu moet de film het hebben van idiote situaties als dat de verantwoordelijke psychologen om onduidelijke redenen een hele avond niet aanwezig zijn en de wachten dan uit alle macht beginnen te beuken. Toen ben ik trouwens weggelopen, dus ik weet niet hoe de film afloopt. Het echte verhaal, waarop de film ten dele gebaseerd is, is veel gruwelijker: The Stanford Prison Experiment . Dat geldt tot op zekere