las!

De ware wijsheid is van alle tijden en geldt over de hele wereld. Hier is bijvoorbeeld het beste managementadvies ter wereld, ons gegeven door een 13e-eeuwse Iraniër: begin er niet aan. Van al dat regeren over anderen wordt je alleen maar ongelukkig, net als van het aardse slijk dat je als beloning krijgt: Ben je geketend aan de dagelijkse zorgen, de kans op vrijheid blijft voor je verborgen. Nog een advies: wanneer je een scheet voelt opkomen, houd hem dan niet tegen. De buik is voor de wind een cel. Wees wijs en slaak zijn boeien snel. Hij is je ingewand tot last, Houd hem dus niet onnodig vast. Een zure wind die je gaat tegenstaan, Houd hem niet op als hij wil gaan. Waarom ontroeren dergelijke teksten zo? De taal die de dichter en derwisj Saadi schreef, schijnt een heel mooi, exemplarisch Perzisch te zijn geweest, maar ik ken geen Perzisch en heb het dus met de vertaling van de Leidse emeritus J.T.P. De Bruijn moeten doen, dat helder is, maar niet eens de pretentie heeft verple

We leven in een wereld van verhalen, en die gaan nooit meer weg. Dat is de boodschap van Jonathan Gotschall in zijn boek The storytelling animal . Volgens Gottschall heeft de mens een aangeboren neiging tot het maken van verhalen. We lezen romans, kijken naar films, we dromen, we vertellen het verhaal van ons leven, we vertellen het verhaal van het ontstaan van de aarde. Er bestaat geen cultuur die geen verhalen vertelt, zegt Gottschall, dus moeten onze gemeenschappelijke voorouders ook al verhalen verteld hebben, dus zit het ergens in ons genetisch pakket. Dat verhaal vind ik niet zo interessant. Ach ja, het zal wel zo zijn - maar het zal allemaal ook vast ingewikkelder zijn: die verhalen zouden weleens uit een samenspel van allerlei andere genen kunnen ontstaan, waarbij ieder van die genen andere functies hebben. Toch is Gottschalls wel een aardig boek; niet te ingewikkeld, maar met een aardig, ahem, verhaal over de mens en het verhaal. Ik was bijvoorbeeld wel onder de indruk van

A.F.Th. van der Heijden heeft iets met gevangenissen. Al zijn grote romans spelen zich er minstens voor een deel af. In Advocaat van de Handen is een van de cruciale scenes wanneer de advocaat Quispel zich in een Huis van Bewaring bevindt. De hoofdpersoon van De tandeloze tijd, Albert Egberts, trekt zich vrijwillig in een gevangenis in Amsterdam terug om daar te schrijven. Nog een deel van die reeks, het Hof van Barmhartigheid, gaat over Annie E., van wie altijd de vraag is geweest of ze nu wel of niet terecht is opgesloten. En ook een van de weinige verschenen delen van Van der Heijdens andere cyclus, Homo Duplex , speelt zich grotendeels in het gevang af. De belangrijkste plaats van handeling van  Het schervengericht is de Californische gevangenis Choreo, waar een Roman Polanski-achtige figuur wordt opgesloten vanwege seks met een minderjarige, en er in aanraking komt met een Charlie Manson-achtige figuur, de moordenaar van onder andere Polanski's vrouw. Er is trouwens in dit

De huidige paus is misschien wel voor alles een geleerde, een theoloog. Tijdens zijn pausschap heeft hij een uitgebreide studie gepubliceerd over Jezus, waarvan onlangs het derde deel verscheen, over de jeugd van Jezus. Het is een rare combinatie, die van geleerde en paus. Je treedt toch wel op een wat vreemde manier in discussie met je collega-theologen: voor zover dat katholieken zijn ben je toch min of meer hun baas. En sowieso lezen er potentieel miljoenen vrome katholieken mee. Het exemplaar dat ik onder de kerstboom las behoort bijvoorbeeld aan mijn vrome schoonmoeder, die dezer dagen op bezoek is. Ratzinger (zowel zijn burgerlijke als zijn kerkelijke naam staan op het omslag van deze editie) bespreekt in dit boek heel precies wat we weten over de jonge jaren van Jezus, Dat is natuurlijk niet zoveel: de evangeliën zijn bijvoorbeeld niet erg uitvoerig over de eerste jaren - wat wil zeggen zo'n beetje alles voor de laatste een of twee jaar. Hoe halen we de waarheid uit di

Muzikaliteit is een van de wonderlijkste menselijke eigenschappen. Het heeft geen enkel aanwijsbaar evolutionair nut, en toch hebben alle mensen het. Althans, dat laatste in de betekenis die Henkjan Honing eraan geeft in zijn boek Iedereen is muzikaal : we zijn allemaal in staat ritmische patronen en waarschijnlijk ook melodieën te herkennen, en dat op een abstracte manier. We horen ritmes die helemaal niet in het geluid zitten en melodieën die ineens op een hogere toon beginnen. Honing is een inspirerende onderzoeker -- ik moet er hier bijzeggen dat ik de eer heb dat ik de komende jaren een beetje met hem mag samenwerken -- en hij legt zijn ideeën op een heldere en toegankelijke manier uit. Hij heeft duidelijk zelf de afgelopen tien, vijftien jaar in het centrum gestaan van vernieuwend onderzoek naar muziekperceptie en kan dan ook putten uit eigen onderzoekservaringen als hij het verhaal vertelt. In een lange reeks experimenten hebben Honing en zijn groep inmiddels laten zien dat pro

In de dagen voor kerst, met een Italiaanse vrouw en schoonfamilie die op bezoek komen, lezen dat je zo min mogelijk suikers moet eten – en vooral geen pasta of brood –, is dat geen ultieme vorm van jezelf kwellen? In De voedselzandloper zet de jonge arts en popularisator Kris Verburgh uiteen wat volgens hem het belangrijkste wetenschappelijke inzicht is van onze tijd: dat we veel meer aan preventie moeten doen van gezondheidsproblemen dan aan genezing. En dat de sleutel tot die preventie een gezonde voeding is: een met niet overdreven veel calorieën, zonder op de een of andere manier tot extremisme te vervallen. Door je te richten op wat we wetenschappelijk weten over gezondheid. Verburgh klinkt daarbij af en toe behoorlijk eigenwijs. Hij publiceerde zo'n tien jaar geleden, op zijn zeventiende, zijn eerste populair-wetenschappelijke boek. Inmiddels heeft hij een uitgebreide wetenschappelijke training achter de rug, maar hij klinkt nog steeds een beetje waanwijs. Het dieet dat hij

Van de dit jaar overleden Christopher Hitchens had ik natuurlijk wel gehoord. Maar ik had nog nooit iets van hem gelezen. Nu heb ik dan vorige maand op een Amerikaans vliegveld zijn laatste boek gekocht, Arguably. Het is een boek waarmee je makkelijk iemand kunt doodslaan – niet alleen lichamelijk, omdat het zo'n lijvig boek is, maar ook geestelijk, vanwege de gigantische eruditie die de schrijver tentoon spreidt. Het boek bestaat uit een zeer groot aantal essays die Hitchens in de laatste zeven of acht jaar van zijn leven schreef en ze omvat een zeer groot aantal onderwerpen: van Amerikaanse presidenten tot en met de Zweedse thrillertrilogie  Millennium  en van de prangende vraag waarom vrouwen eigenlijk niet grappig zijn tot en met de situatie in Noord-Korea. Hitchens overziet al die onderwerpen superieur – je krijgt het gevoel dat hij van alles weet over van alles, ook omdat hij zo duidelijk schreef. Het klinkt allemaal moeiteloos en vanzelfsprekend, het klinkt allemaal al