Maarten 't Hart. Johann Sebastian Bach. Amsterdam: Arbeiderspers, 2018.

Maarten 't Hart weet enorm veel, onder andere over Bach, en Johann Sebastian Bach is daar een uitstalkast van. Het begint heel curieus: met een vergelijking van de manier waarop tal van Bach-biografen het eerste incident beschrijven dat we kennen: dat Bach was uitgevaren tegen een fagottist, deze een Zippelfagottist noemde, en dat de fagottist hem later een pak rammel heeft willen geven. Ik probeer nu de neutrale versie op te schrijven, maar door biografen is deze op allerlei manieren ingekleurd. Dat is op zich een aardig gegeven, maar voor de aardigheid alleen werkt 't Hart het te veel uit. Het blijft maar doorgaan, steeds weer een andere, Queneauesque uitweiding over die Zippelfagottist. Terwijl al die biografische fragmenten nu ook weer niet zo interessant zijn. Het probleem van de biografie over een groot componist wordt door 't Hart zo wel erg uitgekauwd: we kunnen er eigenlijk niks over zeggen, we weten niet, en wat we wel weten lost het raadsel van de muzi...