Han Kang. Human Acts. Granta, 2014.

Translated by Deborah Smith

In Gwangju, in Zuid-Korea, is in 1980 een studentenprotest op een zeer bloedige manier neergeslagen door de politie. Heel veel mensen kwamen om het leven. Anderen kwamen in de gevangenis en werden daar gemarteld.

Wat hebben wij hier nog mee te maken? 45 jaar later en in een ander werelddeel?

Wie Human Acts gelezen heeft, kan die gebeurtenissen niet snel meer loslaten. In een roman die bestaat uit zes samenhangende verhalen en een epiloog vertelt Han Kang het verhaal van één jongen die omkomt bij die gebeurtenissen. Ieder verhaal die in een andere verhouding tot die jongen stond – hijzelf staat centraal in het eerste (waarin hij met jij wordt aangesproken), daarna komen onder andere een vriend aan bod die nog weer iets eerder werd vermoord en naar wie de jongen op zoek was, maar ook collega's, en uiteindelijk zijn moeder. De epiloog is voor 'de schrijver' die anno 2013 vertelt hoe zij met de materie is omgegaan. Hoe zij dit ene gruwelijke detail uit een bloedbad, en de eindeloos lange nawerking ervan, vorm heeft gegeven. Hoe ze een stem heeft gegeven aan een paar betrokkenen.

Hoe zijn mensen in staat om anderen zulke dingen aan te doen? Anderen die ze helemaal niet kennen? Een van de verhalen gaat over de martelingen die een man jarenlang in de gevangenis heeft moeten ondergaan, waarbij hem iedere dag op dezelfde plaats een pen door zijn hand werd geslagen. Het wordt in zulk gruwelijk detail beschreven dat de lezer bij het omslaan van de pagina zelf onwillekeurig iets voelt steken: hoe het bot uiteindelijk zichtbaar wordt, terwijl de gevangene alleen wat watten krijgt om een en ander gedurende de dag te stelpen.

In een ander verhaal wordt een vrouw zeven keer heel hard in haar gezicht geslagen omdat ze voor een uitgever werkt dat een buitenlands manuscript in vertaling aan de censuur heeft aangeboden – de tekst beviel duidelijk niet. Er volgt een passage die ik kenmerkend vindt voor Human Acts:

The censors had scored through four lines in the paragraph which followed that one. 'Bearing that in mind, the question which remains to us is this: what is humanity? What do we have to do keep humanity as one thing and not another? Eun-sook could remember the precise thickness of the line which had been drawn through these sentences. She could recall the translator's fleshy neck, his shabby navy jumber, his shallow complexion; his long, blackened fingernails constantly fumbling with the glass of water. 

De vraag 'wat is menselijkheid?' is de vraag die in Human Acts gesteld wordt. De onmenselijke daden van de anonieme politieagenten, van de politici die hun de opdracht hebben gegeven, die behoren allemaal óók tot de menselijkheid. Net zoals de censuur die iedere vraag over menselijkheid wil wegstrepen. Maar ook net zoals de dikke nek en de versleten donkerblauwe trui van een vertaler.

Alles wat met menselijkheid te maken had kwam tot uiting én werd bedreigd, in 1980 te Gwangju.