las!

 (vertaald door Roland Fagel) Kun je iets fotograferen dat vele lichtjaren van ons verwijderen is? Alleen als je internationaal samenwerkt en over de hele wereld telescopen inzet die je aan elkaar schakelt. Heino Falcke, de Nijmeegse hoogleraar sterrenkunde, is dat een aantal jaar geleden gelukt. Althans, het was natuurlijk een groot project: hij heeft het georganiseerd en was de eindverantwoordelijke voor de eerste foto van een zwart gat. Falcke kwam erdoor in het nieuws, en hij schreef een boek: Licht in de duisternis.  Het is een heel interessant boek, omdat verhalen over het heelal en over wonderlijke objecten in dat heelal zoals zwarte gaten altijd interessant zijn. Maar het is ook vooral een interessant boek omdat Falcke er (met hulp van de Duitse journalist Jörg Romer) zijn hele persoonlijkheid in heeft weten te gooien: verhalen over zijn jeugd, over zijn werkzame leven, maar vooral ook over zijn geloof. Vooral dat geloof is het een indrukwekkend boek geworden – zeg ik ...

  Onmiddellijk na 7 oktober was een groot deel van de wereld vergeten hoe Israël ervoor had gestaan op 6 oktober.  De woede over het moorden, de kille of zelfs vreugdevolle terreur, de angst voor de gijzelaars, het intense verdriet over de prachtige, vaak jonge, mensen die vermoord waren – ze waren allemaal te groot. Een samenleving heeft intellectuelen opdat er mensen zijn die zulke complexe gevoelens dan kunnen verwoorden. Israël is gezegend met enkele van zulke intellectuelen, maar David Grossman is waarschijnlijk momenteel de prominentste. In  De prijs die we betalen, een boekje met vertaalde essays van Grossman dat Cossee vorig jaar uitgaf, zijn de stukken van onmiddellijk na 7 oktober de meest recente. De andere bevatten artikelen uit de jaren ervoor, artikelen die allemaal in een ander licht waren komen te staan na 7 oktober, maar die we niet moeten vergeten. Grossman maakte zich de jaren voor de terreur ernstige zorgen over wat er met zijn land gebeurde – over de ...