las!

  De filosofe Joke J. Hermsen is al een aantal jaar bezig met nadenken over de tijd. Stil de tijd  was haar eerste boek over dit onderwerp, een 'Pleidooi voor een langzame toekomst', het boek waarin ze onder andere het idee introduceert dat er twee soorten tijd zijn: de meetbare tijd van de klok, die almaar voortduurt, ons opjaagt en ons confronteert met de zeis aan het einde, en een andere tijd, meer de tijd zoals we die ervaren als we wachten of ons vervelen. Ik vind Stil de tijd  een lastig boek in de zin dat ik het idee heb dat ik iets mis: die tweede tijd, dat is dus de tijd zoals mensen die ervaren. Ik begrijp dat dit niet precies hetzelfde is als de chronologische tijd, de tijd die bestaat uit een lijn van elkaar opeenvolgende momenten, de tijd die een vierde dimensie is naast de drie ruimtelijke. Maar wat is het dan wel? Ik weet niet zeker of ik zo'n duidelijke ervaring heb van de tijd, of dat deze dezelfde is als ik in blijde afwachting ben of me verveel. Wat me ...

  De serie My reading  van Oxford University Press is gebaseerd op een interessante premisse: iemand, een schrijver, beschrijft het oeuvre van een andere schrijver. Ik weet niet zo goed hoe dat voor andere delen uitpakt, want ik heb er maar één gelezen: Colette – My Literary Mother  van Michèle Roberts. En daar pakt het heel goed uit. Roberts pakt het niet systematisch aan. Ze heeft voor dit boek vier boeken van haar oudere Franse collega herlezen, en als ze duidelijk uitlegt waarom ze precies deze vier heeft uitgekozen, heb ik dat gemist. Je krijgt dus een close reading  van vier boeken uit een veel omvangrijker oeuvre, maar door de persoonlijke invalshoek pakt dat goed uit. Dat komt door Colette en dat komt door Roberts. Het komt door Colette omdat zij een van de intrigerendste Franse schrijvers was van haar tijd, als persoon én als kunstenaar. Bijvoorbeeld doordat ze zich weinig aantrok van conventies, of taboes, en schreef wat ze kennelijk belangrijk vond om te s...

Een van de wonderlijke aspecten van het schrijverschap van Vonne van der Meer is dat het zo aards is. Van der Meer beschrijft gewone mensen met een gewone baan tijdens een vakantie op Vlieland. Ze beheerst bovendien een stijl die heel geraffineerd is in zijn eenvoud. Zo begint het eerste verhaal van Laatste seizoen (2002): Het moest zo lang mogelijk een verrassing blijven. Tot nu toe was dat aardig gelukt: pas in de buurt van Alkmaar had hij geraden dat ze naar de Afsluitdijk reden. In Friesland kon ze nog suggereren dat ze naar een van de meren gingen, of naar een plaatsje in de weilanden met de oosterse naam Pingjum. Bij de afslag naar Harlingen begon hem iets te dagen: 'Terschelling of Vlieland'. Hoewel dit stukje geschreven is vanuit een vrouw (zij is degene die de verrassing heeft voorbereid, zij is degene die constateert dat het 'tot nu toe' aardig gelukt is), komt het woord ze pas voor nadat hij eerder is voorgekomen. De man staat voorop, de spanning van e...

  Poëzie heeft allerlei functies, daarin lijkt het wel op proza. Een van de specifiekerer functies van poëzie is om bepaalde taal uit zijn context te lichten, haar in een vitrine te plaatsen zodat we haar beter kunnen bekijken. In haar bundel Ontbindende voorwaarden  doet Anne Louise van den Dool dat met de taal rondom de huizenverkoop. Wie denkt daar ooit over na? Toch komen heel veel mensen er af en toe mee in aanraking, zeker in Nederland, waar relatief veel mensen in een koophuis wonen. Zelfs sommige dichters, blijkbaar! (Van den Dool is van 1993, dat is tegenwoordig zelfs best jong om je al de aanschaf van een woning te kunnen permitteren.) Af en toe lijkt het satire, en misschien zelfs wel wat gemakzuchtige satire, zoals in Bezichtiging,  dat zo begint: maak u klaar voor de bezichtiging van een  uiterst charmant en instapklaar object voor de vraagprijs van slechts zevenhonderdduizend euro kosten koper (u vertelt zich niet in de nullen) bieden wij u een portiekf...